
6 iyun “O’zbekiston madaniy merosi – xalqlar va mamlakatlar o’rtasidagi muloqotga yo’l” Ikkinchi xalqaro kongressi kunlarida Rossiya Fanlar akademiyasining Sankt-Peterburgdagi Buyuk Pyotr (Kunstkamera) nomli Antropologiya va etnografiya muzeyida “Buxoroning ipak va oltini: Antropologiya va etnografiya muzeyi kolleksiyasida Buxoro amirlarining elchi sovg'alari” ko'rgazmasi ochiladi.
Ma’ruzani muzeyning yetakchi ilmiy xodimi, tarix fanlari nomzodi Yelena Tsareva olib boradi.
Rossiya Fanlar akademiyasining Antropologiya va etnografiya muzeyi tarixiy taqdiri irodasi bilan birinchi Rossiya davlat muzeyining vorisi, mashhur Petr Kunstkamerasi Markaziy Osiyo va Rossiya o'rtasidagi diplomatik munosabatlar siyosiy tarixi bilan bevosita bog'liq bo'lgan Markaziy Osiyo matolarining eng boy kolleksiyasini saqlovchisi bo'lib chiqdi. O'zining hajmi va ahamiyatiga ko'ra, ushbu to'plam nafaqat Rossiyada, balki dunyoda ham eng muhimlaridan biridir.
To'plamda to'qimachilik namunalari, bayram va kundalik kiyimlar va zargarlik buyumlari majmualari mavjud. To’plamning eng muhim qismi Buxoro amirlari va Xiva xonlarining rus podsholariga taqdim etilgan tantanali qurbonliklardir: birgina mashhur baxmal va ipak adraslar kolleksiyasida yarim mingdan ortiq namunalar mavjud. Bu to’plamlar Markaziy Osiyo an’anaviy liboslari va to’quvchilik san’atini qiyosiy o’rganish uchun bebaho material bo’lib, bugungi kunda butun dunyo mutaxassislari uchun ochiqdir.
Ko'pincha Sharqning butun shaharlari ma'lum nav va rangdagi gazlamalar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan va hozirgi O'zbekiston hududida gullab-yashnagan shaharlar bu qatorda alohida o'rin tutadi. Baxmal, shoyi, yarim ipak, eng yaxshi zig'ir va paxta matolari g'aroyib bezaklarga ega bo'lib, ularning tarixi asrlarga borib taqaladi. Matolar xalqlarning buyuk migrasiyalari, ularning muloqoti, falsafasi, urf-odatlari, estetik ideallari haqida gapirib berishga qodir. Ular ming yillik donolikning belgilari va ramzlarini ifoda etishadi. Elena Tsareva muzeyga tashrif buyuruvchilarga "gapiruvchi matolar", bezaklar, kompozitsiyalar va ranglar haqida ajoyib hikoyalarni aytib beradi, ular bizga qadimiy donishmandlikning chuqurligini, his-tuyg'ularning jo'shqinligini va madaniy an'analarning nafosatini yetkazadi.
Taqdimot doirasida Sankt-Peterburgning “EmotionTales” firmasi tomonidan kengaytirilgan reallik texnologiyasida amalga oshirilgan “Raqs va ipak” loyihasi ham taqdim etiladi.
Ayni paytda “O’zbekiston madaniy merosi” loyihasi bo’yicha uzoq muddatli hamkorlik doirasida Rossiya Fanlar akademiyasining Antropologiya va etnografiya muzeyi xodimlari Rossiya va xorijdagi o’zbek merosiga bag’ishlangan uchta monografiya albomini tayyorlamoqda, Qur'onning qadimiy qo'lyozmalari tarixiga oid hujjatli film yaratishda O’zbekiston tomonining muzey reekspozitsiyasida ishtiroki muhokama qilinmoqda.
























